مهدى موعود (علیه السلام) و حکومت جهانى

   مهدى موعود (علیه السلام) و حکومت جهانى

مسأ له مهدى موعود – صلوات اللّه علیه – بیشتر از این جنبه مطرح است که او حکومت واحد جهانى اسلامى تشکیل خواهد داد، و یا حکومتهاى شرک ، کفر و طغیان به دست او از بین رفته و حکومت توحید و عباد اللّه الصالحین به جاى آنها خواهد نشست . و به عبارت دیگر، آیات :

 (وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِى الزّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ اَنَّ اْلاَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الْصّالِحُونَ)(۱)

و:(هُوَ الَّذِى اَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ…)(۲)

که تا به حال به صورت وعده مانده اند، توسط وى پیاده خواهند شد.

در باره این مطلب ، دو حدیث با دو عبارت از رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله و سلّم نقل شده و ما ابتدا آن دو را نقل و ترجمه مى کنیم و سپس به محلهاى آنها در کتب برادران اهل سنّت اشاره خواهیم کرد.

ناگفته نماند که : نتیجه این بحث و ارتباط آن با بحثهاى قبل اعتقاد به زنده بودن امام زمان – صلوات اللّه علیه – است ؛ زیرا وقتى ثابت گردید آن حضرت نهمین فرزند امام حسین علیه السّلام است و ثابت گردید که وى در سال ۲۵۵ هجرى از مادرى به نام ((نرجس )) متولد شده است و ثابت گردید که او حکومت جهانى واحد تشکیل خواهد داد و هنوز تشکیل نداده و آیات قرآنى و وعده حتمى حضرت نبى اکرم صلّى اللّه علیه و آله و سلّم به صورت وعده باقى مانده است ، پس ناچار باید معتقد شد که آن حضرت به قدرت خدا زنده و غایب است و هر وقت که خدا خواست ظهور فرموده و حکومت فوق را به وجود خواهد آورد.

به عبارت دیگر: مهدى موعود علیه السّلام همان ذخیره خداست که در آینده ، حاکمیت کامل اسلام با ظهور او تحقق خواهد پذیرفت ؛ چنانکه عقیده قطعى ما شیعیان ، زنده بودن آن حضرت است .

۱ – ((قالَ رَسُولُ اللّهِ صلّى اللّه علیه و آله و سلّم لَنْ تَنْقَضِى اْلاَیّامُ وَاللّیالِى حَتّى یَبْعَثَ اللّهُ رَجُلاً مِنْ اَهْلِ بَیْتِى یُواطِئُ اِسْمُهُ اِسْمِى یَمْلاُها قِسْطاً وَعَدْلاً کَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَجَوْراً)).

یعنى :

 ((روزها و شبها به پایان نرسند تا اینکه خداوند مردى از اهل بیت مرا که نامش نام من است مبعوث کند، او زمین را پر از عدل و داد مى کند چنانکه از ظلم و ستم پر شده باشد)).

۲ – ((قالَ رَسُولُ اللّه صلّى اللّه علیه و آله و سلّم لَوْ لَمْ یَبْقَ مِنْ الدُّنْیا اِلاّ یَوْمٌ واحِدٌ لَطَوَّلَ اللّهُ ذلِکَ الْیَوْمَ حَتّى یَبْعَثَ فِیهِ رَجُلاً مِنْ وِلْدِى یُواطِئُ اِسْمُهُ اِسْمِى یَمْلاُها عَدْلاً وَ قِسْطاً کَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً)).

یعنى :

 ((آمدن مهدى موعود چنان قطعى و حتمى است که اگر از عمر دنیا نماند مگر یک روز، خداوند آن روز را طولانى گرداند تا در آن روز، مردى از فرزندان مرا برانگیزد که نامش نام من است زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد چنانکه از ستم و ظلم پر شده باشد)).

کلمه ((یملا الارض قسطاً)) که عبارت اخراى تشکیل حکومت جهانى است در همه روایتها و کتابهایى که ذیلاً اشاره مى شود، موجود است :

۱ – مسند امام احمد بن حنبل ، ج ۳ در صفحات ۱۷، ۲۷، ۲۸، ۳۶، ۳۷، ۵۲ و ۷۰ از صحابى کبیر ابو سعید خدرى .

۲ – اسد الغابه ابن اثیر، ج ۱، ص ۵۵۷ در حالات جابر بن ماجد صدفى عن قیس عن جابر صدفى عن ابیه عن جدّه .

۳ – مستدرک حاکم ، ج ۴، در آخر کتاب : الفتن و الملاحم ، ص ۵۵۷، از ابو سعید خدرى با دو سند.

۴ – تلخیص ذهبى ، پاورقى مستدرک با دو سند فوق (ج ۴، ص ۵۵۷)

۵ – سنن ابى داوود، ج ۲، کتاب المهدى ، ص ۴۲۲ از على علیه السّلام و عبداللّه بن عمر و از ابو سعید خدرى با سه سند.

۶ – سنن ابن ماجه ، ج ۲، کتاب الفتن ، باب خروج المهدى ، ص ۱۳۶۶ از عبداللّه بن عمر.

۷ – نور الابصار شبلنجى ، فصل تتمه فى الکلام على اخبار المهدى ، ص ۱۷۰ از على علیه السّلام و ابو سعید خدرى و حذیفه بن یمان و جابر بن عبداللّه . و نیز از صواعق ابن حجر، تواتر حدیث را نقل مى کند.

۸ – سنن ترمذى ، ج ۴، کتاب الفتن ، باب ۵۲ (ماجاء فى المهدى ) ص ۵۰۵ از عبداللّه بن عمر با دو سند.

۹ – صواعق محرقه ابن حجر، باب : خصوصیاتهم الداله على عظیم کراماتهم ، ص ۲۳۵ از على علیه السّلام و ابن عباس و در ص ۱۶۱ ذیل آیه دوازدهم از آیات نازله در شأ ن اهل بیت علیهم السّلام تا ص ۱۶۵ با شش طریق .

۱۰ – تذکره سبط ابن جوزى ، فصل فى ذکر الحجه المهدى ، ص ۳۲۶ از على علیه السّلام و عبداللّه بن عمر.

۱۱ – البدء والتاریخ ، تأ لیف : ابن زید بلخى ، ج ۱، الفصل السابع ، ص ۶۲ از ابن مسعود.

۱۲ – معجم کبیر طبرانى ، ج ۱۰، ص ۷۸ از ابن مسعود با سه سند و از عبداللّه بن عمر با چهار سند.

۱۳ – فتوحات مکیّه ابن عمر بن محى الدین ، ج ۳، باب ۳۶۶، ص ۱۰۶ به طور ارسال مسلّم .

۱۴ – مطالب السئول ابن طلحه ، باب ثانى عشر، ص ۱۲۵ از ابوسعید خدرى و عبداللّه بن مسعود.

۱۵ – تذکره قرطبى ، باب منه آخر فى المهدى و صفته ، ص ۶۱۵ از ابوسعیدخدرى .

۱۶ – ذخائر العقبى ، ص ۱۳۶ از على بن هلال از پدرش .

۱۷ – فرائدالسمطین ،ج ۲،ص ۳۱۰،ح ۵۶۱ازابوسعیدوعبداللّه بن عباس .

۱۸ – الفتن والملاحم ابى الفداء، ج ۱، فصل فى ذکر المهدى ، ص ۲۵ از حجّاج .

۱۹ – فصول المهمّه ابن صبّاغ ، فصل ثانى عشر، از عبداللّه عمر وابن مسعود.۲۰کنزالعمال ، حدیث ۳۸۶۵۳ از ابوسعید خدرى و نیز در احادیث دیگر از على علیه السّلام و ابن مسعود و غیره .

اینها که اشاره شد به عنوان نمونه است و گر نه بیشتر از پنجاه کتاب معتبر فعلاً در نزدم موجود است و در همه آنها جمله ((یَملا اْلاَرْضَ قِسْطاً)) که حکایت از حکومت جهانى دارد، نقل شده است . بنابراین ، مسأ له مهدى موعود – صلوات اللّه علیه – مسأ له حکومت جهانى اسلام و مسأ له آینده اسلام و قرآن مى باشد و او زنده است و ظهور خواهد فرمود.

این بود آنچه در زمینه ((اتفاق شیعه و اهل سنّت )) در باره حضرت مهدى – صلوات اللّه علیه – به نظرمان آمده بود. وصلّى اللّه على محمَّد وآله الطاهرین والحمد للّه ربِّ العالمین .

ارومیه – سیدعلى اکبر قرشى

۲۷ ربیع الاوَّل ۱۴۱۱

۲۵/۸/۱۳۶۹

فهرست منابع و مآخذ کتاب

۱ – الاتحاف بحبّ الاشراف ، تأ لیف : الشیخ عبداللّه بن محمَّد بن عامر شبراوى شافعى (متوفاى ۱۱۷۲ قمرى ) شبرى بر وزن کسرى موضعى است در مصر.

۲ – الاَئمّه الاثنى عشر، تأ لیف : شمس الدین محمد بن طولون دمشقى ، وى از اعیان مذهب حنفیه است که در ۸۸۰ متولد شد و در ۹۵۳ در سن هفتاد سالگى از دنیا رفته است . زرکلى در الاعلام مى گوید: کتابى نوشته به نام ((الشذور الذهبیه فى تراجم الائمه الاثنا عشر عند الامامیه )).

۳ – اخبار الدول و آثار الاول ، تاءلیف : ابو العباس احمد بن یوسف قِرمانى (متوفاى ۱۰۱۹ در دمشق ) قِرْمان بر وزن کرمان از آبادیهاى روم است ، مذهبش دانسته نشده ولى به طور یقین از اهل سنّت مى باشد.

۴ – ارجح المطالب فى مناقب على بن ابى طالب ، تأ لیف عبداللّه بن بسمل ، ط هند، به زبان اردو.

۵ – اسعاف الراغبین فى سیره المصطفى وفضائل اهل بیته الطاهرین ، تأ لیف : ابو العرفان الشیخ محمد صبّان شافعى مصرى (متوفاى ۱۲۰۶ هجرى )، صبّان به فتح باء به معناى صابون فروش است .

۶ – الاعلام ، تأ لیف : خیرالدین زرکلى.

۷ – تاریخ الخلفاء، تأ لیف : جلال الدین عبدالرحمان بن ابى بکر سیوطى (متوفاى ۹۱۱ هجرى )، سیوط از دهات مصر است ، سیوطى از اعیان علماى شافعى مى باشد.

۸ – تاریخ کامل ، تأ لیف : عزالدین ابن اثیر موصلى شافعى (متولد ۵۵۵ متوفاى ۶۳۰ هجرى در موصل).

۹ – تاریخ الخمیس ، تأ لیف : حسین بن محمد بن حسن دیاربکرى مالکى (متوفاى ۹۸۲ در مکّه معظمه).

۱۰ – تاریخ موالید الائمه ووفیاتهم ، تأ لیف : حافظ بن خشّاب ، ابى محمد عبداللّه بن نصر بغدادى (متوفاى ۵۶۷ در بغداد).

۱۱ – تاریخ آل محمَّد، تأ لیف : قاضى بهلول بهجت زنگه زولى شافعى .

۱۲ – تاریخ ابن الوردى ، تأ لیف : زین الدین عمرو بن مظفّر شافعى (متوفاى ۷۴۹ شام در سال مشهور طاعون ).

۱۳ – تاریخ میافارقین ، تأ لیف : ابوالفضل عبداللّه بن محمد معروف به ابن ازرق فارقى (متوفاى ۵۹۰ قمرى کشف الظنون ، ج ۱، ص ۲۰۷).

۱۴ – تذکره الخواصّ، تأ لیف : شمس الدین ابوالمظفر یوسف بن فرغلى سبط ابن الجوزى حنفى (متولد ۵۸۱ متوفاى ۶۵۴).

۱۵ – تلبیس ابلیس ، تأ لیف : جمال الدین ابوالفرج عبدالرحمان بن الجوزى البغدادى . او در مذهب ، حنبلى بود (متوفاى ۵۹۷ در بغداد).

۱۶ – سنن ابى داوود، تأ لیف : حافظ ابو داوود سلیمان بن اشعث ازدى سیستانى (متولد سال ۲۰۲ متوفاى ۲۷۵ در بصره ) سنن او یکى از صحاح ششگانه برادران اهل سنّت است .

۱۷ – سنن ترمذى ، تأ لیف : محدث معروف ابو عیسى محمد بن سوره الضریر (متوفاى ۲۷۹) سنن او یکى از صحاح ششگانه نزد برادران اهل سنّت است . ((ترمذ)) از شهرهاى ماوراء النهر در نزدیکیهاى بلخ مى باشد.

۱۸ – شذرات الذهب فى اخبار من ذهب ، تأ لیف : ابو الفلاح عبدالحىّ بن عماد حنفى (متوفاى ۱۰۸۹) ط بیروت .

۱۹ – شرح نهج البلاغه ، تأ لیف : ابن ابى الحدید معتزلى (متولد سال ۵۸۶ قمرى ، متوفاى ۶۵۵ در بغداد) او در مذهب اعتزال بود و خطاب به على بن ابى طالب – صلوات اللّه علیه – مى گوید:

وَرَأَیْتُ دِینَ اْلاِعْتِزالِ وَانَّنِى – اَهْوى لاَجْلِکَ کُلَّ مَنْ یَتَشَیَّعُ

یعنى :

 ((خودم در مذهب معتزلى هستم ولى به خاطر تو اى مولا! همه شیعیان را دوست مى دارم )).

۲۰ – صحیح بخارى ، تأ لیف : ابو عبداللّه محمد بن اسماعیل بن ابراهیم بخارى ، محدث معروف که کتابش اولین صحیح از صحاح ششگانه نزد برادران اهل سنّت است (متولد ۱۹۴، متوفاى ۲۵۶ در روستاى ((خرتنک )) از دهات سمرقند).

۲۱ – صواعق ، تأ لیف : محدث شهاب الدین احمد بن حجر هیثمى مکّى ، وى از بزرگان شافعیه است (متوفاى ۹۷۴).

۲۲ – العبر فى خبر من غَبَر، تأ لیف : حافظ شمس الدین محمد بن احمد الذهبى الشافعى (متوفاى ۷۴۸ قمرى ).

۲۳ – عمده الطالب فى انساب آل ابى طالب ، تأ لیف : ابن عقبه جمال الدین احمد بن على حسینى (متولد۷۴۸،متوفاى ۸۲۸ کشف الظنون ،ج ۲، ص ۱۱۶۷).

۲۴ – عمده القارى فى شرح صحیح البخارى ، تأ لیف : بدرالدین محمود بن احمد العینى ،، قاض القضاه (متوفاى ۸۵۵ در قاهره ).

۲۵ – غالیه المواعظ، تأ لیف : ابوالبرکات آلوسى ، نعمان بن محمود حنفى (متوفاى ۱۳۱۷) ج ۱، ص ۷۸.

۲۶ – فتح البارى فى شرح صحیح البخارى ، تأ لیف : حافظ ابوالفضل احمد بن على بن حجر عسقلانى ، او از اکابر شافعیه است ، (متوفاى ۸۵۲) عسقلان بر وزن زعفران شهرى است از نواحى فلسطین .

۲۷ – فرائد السمطین فى فضائل المرتضى والبتول والسبطین ، تأ لیف شیخ ‌الاسلام ابراهیم بن محمد حمّوئى ، او از بزرگان شافعیه است (متولد۶۴۴، متوفاى ۷۳۰) حمّویه یکى از اجداد اوست و به او منسوب مى شود. راجع به اهل سنّت بودن او رجوع شود به تذکره الحفاظ ذهبى ، ج ۴، ص ۱۵۰۶ والدرر الکامنه ، تأ لیف : ابن حجر، ج ۱، ص ۶۹۶۷ و طبقات شافعیه تأ لیف عبدالرحیم اسنوى .

۲۸ – فصل الخطاب ، تأ لیف : خواجه پارسا، از بزرگان حنفى مى باشد. نامش محمد بن محمد حافظى است (متوفاى ۸۲۲ در مدینه مشرفه )

۲۹ – الفصول المهمّه فى معرفه الائمّه ، تأ لیف : نورالدین على بن محمد بن صبّاغ مکّى مالکى (متوفاى ۸۵۵)

۳۰ – کفایه الطالب ، تأ لیف : حافظ ابو عبداللّه محمد بن یوسف کنجى شافعى (متوفاى ۶۵۸) در مراصد الاطلاع مى گوید: ((کُنج )) به ضم اول و فتح جیم بلوکى است بین ناحیه بادغیس و مرو.

۳۱ – کنز العمّال ، تأ لیف : على بن حسام الدین مشهور به هندى و متّقى که از تأ لیف آن در سال ۹۵۷ فراغت یافته است (متوفاى ۹۷۵ هجرى )

۳۲ – مرقاه المفاتیح ، تأ لیف : نورالدین على بن سلطان محمد هروى حنفى در شرح مشکاه المصابیح (متوفاى ۱۰۱۴)

۳۳ – مروج الذهب و معادن الجوهر، تأ لیف : ابوالحسن على بن الحسین مسعودى مسلّم الفریقین (متوفاى ۳۴۶)

۳۴ – مستدرک الصحیحین ، تأ لیف : الحافظ ابوعبداللّه محمد بن عبداللّه النیشابورى (متوفاى ۴۰۵ هجرى در نیشابور)

۳۵ – المسند، تأ لیف : ابو عبداللّه احمد بن محمد بن حنبل شیبانى رئیس مذهب چهارم از مذاهب برادران اهل سنّت (متوفاى ۲۴۱ در بغداد)

۳۶ – المختصر فى اخبار البشر، معروف به ((تاریخ ابوالفداء)). تأ لیف : اسماعیل بن نورالدین شافعى (متوفاى ۷۳۲)

۳۷ – مقتل الحسین علیه السّلام ، تأ لیف : حافظ موفّق بن احمد حنفى معروف به اخطب خوارزم (متولد ۴۸۴، متوفاى ۵۶۸)

۳۸ – مطالب السئول فى مناقب آل الرسول ، تاءلیف : کمال الدین محمد بن طلحه عدوى شافعى (متوفاى ۶۵۲ در حلب )

۳۹ – مناقب مرتضوى ، تأ لیف : محمد صالح حسین ترمذى حنفى .

۴۰ – مودّه ذوى القربى ، تأ لیف : سید على بن شهاب همدانى (متوفاى ۷۸۶) همه آن کتاب را حافظ قندوزى در ینابیع المودّه آورده است .

۴۱ – نور الابصار، تأ لیف : سید مؤ من بن سید حسن شبلنجى شافعى ، او بعد از ۱۲۵۰ هجرى در روستاى ((شبلنجى )) از دهات مصر به دنیا آمده و از علماى مشهور شافعى است ، خودش در اول نورالابصار به آن تصریح کرده است .

۴۲ – وفیات الاعیان ، تأ لیف : ابو العباس شمس الدین احمد بن محمد بن ابراهیم بن ابى بکر بن خلکان اِربلى برمکى ، او از اعیان شافعیّه است و در سال ۶۰۸ در شهر ((اِربل )) به دنیا آمد ودرسال ۶۸۱ در دمشق از دنیا رفته است .

۴۳ – الیواقیت و الجواهر، تأ لیف : شعرانى عبدالوهّاب احمد بن على انصارى شعرانى صوفى . او از اعیان شافعیه است و در آبادى قلقشنده مصر در سال ۸۹۸ به دنیا آمده و در ۹۷۳ از دنیا رفته است .

۴۴ – ینابیع المودّه ، تأ لیف : حافظ سلیمان بن ابراهیم قندوزى حنفى بلخى ، این عالم بزرگوار در سال ۱۲۲۰ در شهر ((بلخ )) متولد شد و در سال ۱۲۹۴ در قسطنطنیه از دنیا رفت و در خانقاه مرادیّه مدفون گردید.

پاورقی

(۱) سوره انبیا، آیه ۱۰۵.

 (۲) این آیه در سه جاى از قرآن کریم آمده است : سوره توبه ، آیه ۳۳، سوره فتح ، آیه ۲۸ و سوره صف ، آیه ۹.