فضیلت انتظار و چشم به راه بودن امام مهدی(عج) از منظر امام رضا(ع)
موضوعی که در زمینه باور مهدوی در کلام امام رضا(ع) یافت میشود، موضوع «انتظار فرج» یا چشم به راه گشایش بودن است.
آن حضرت در روایات متعددی به موضوع فضیلت انتظار فرج اشاره کرده اند.
از جمله در روایتی خطاب به «حسن بن جَهم» که از ایشان در مورد «فرج» میپرسد، میفرماید:
أولست تعلم أنّ انتظار الفرج من الفرج؟
قلت: لا أدری إلاّ أن تعلّمنی. فقال: نعم إنتظار الفرج من الفرج.[۱]
آیا میدانی که انتظار فرج [جزیی] از فرج است؟ گفتم: نمیدانم مگر اینکه شما به من بیاموزید.
فرمود: آری انتظار فرج، جزیی از فرج است.
در روایت دیگری نیز میفرماید:
ما أحسن الصبر و انتظار الفرج أما سمعت قول العبد الصالح:
«و ارتقبوا إنّی معکم رقیب»[۲] «وانتظروا إنّی معکم من المنتظرین»[۳] فعلیکم بالصبر إنّما یجیء الفرج علی الیأس و قدکان الذین من قبلکم أصبر منکم…[۴]
چه نیکوست صبر و انتظار فرج، آیا سخن بنده صالح خدا [ شعیب ] را نشنیدی که فرمود: «و انتظار برید که من [ هم ] با شما منتظرم» و «پس منتظر باشید که من [هم] با شما از منتظرانم»، بر شما باد به صبر و بردباری؛ چرا گشایش بعد از ناامیدی فرا میرسد و به تحقیق کسانی که پیش از شما بودند از شما بردبارتر بودند.
و بالاخره در روایت بسیار زیبایی فضیلت انتظار را اینگونه بیان میکنند:
أما یرضی أحدکم أن یکون فی بیته ینفق علی عیاله ینتظر أمرنا فإن أدرکه کان کمن شهد مع رسول اللّه، صلیاللّه علیه و آله، بدرا، و إن لم یدرکه کان کمن کان مع قائمنا فی فسطاطه…[۵]
آیا هیچیک از شما خوش ندارد که در خانه خود بماند، نفقه خانوادهاش را بپردازد و چشم به راه امر ما باشد؟ پس اگر در چنین حالی از دنیا برود مانند کسی است که به همراه رسول خدا(ص) در [نبرد] بدر به شهادت رسیده است. و اگر هم مرگ به سراغ او نیاید مانند کسی است که به همراه قائم ما و در خیمه او باشد.
✍ پی نوشت ها:
- ابو جعفر محمدبن الحسن (شیخ طوسی)، کتاب الغیبه، ص۲۷۶؛ محمدباقر المجلسی، همان، ج۵۲، ص۱۳۰، ح۲۹.
- سوره هود(۱۱)، آیه ۹۳.
- سوره اعراف(۷)، آیه ۷۱.
- عبداللّه بن جعفر الحمیری، قربالاسناد، ص۲۲۴، به نقل از: عزیزاللّه العطاردی، همان، ص۲۱۷، ح۳۷۳.
- محمدبن یعقوب الکلینی، همان، ج۴، ص۲۶۰، ح۳۴.