حکومت مهدوی

حکومت مهدوی

 

امام مهدی (عجل الله فرجه) در وقت موعود قیام می کند وعالم را از پرتو نور جمالش منوّر می فرماید واین وعده ی خدا (۱) تخلّف ناپذیر(۲) است.در این بخش از مقاله دورنمایی از حکومت مهدوی از دیدگاه امام خمینی (رحمه الله) ارائه می گردد.

 

الف) عکس العمل ها

 

آن گاه که آن عزیز سفر کرده بازگردد وآیه ی شریفه ی (استخلاف)(۳) ووعده ی الهی را محقق نماید، عده ای در برابر آن حضرت موضع گیری می نمایند.

 

۱ ـ تکفیر وتکذیب حضرت مهدی (عجل الله فرجه)

 

امام راحل (رحمه الله) در این خصوص فرموده است:

 

(در حکومت عدل بقیه الله هم عدالت جاری می شود، لکن حب های نفسانی در بسیاری از قشرها باقی است وهمان حب های نفسانی است که در بعضی روایات هست که حضرت مهدی (عجل الله فرجه) را تکفیر می کنند).(۴)

 

از امام به حق جعفر صادق (علیه السلام) درباره ی آیه ی (اذا تتلی علیه آیاتنا قال اساطیر الاوّلین)(۵) نقل شده است که فرمود: (یعنی تکذیبه بالقائم (علیه السلام) اذ یقول له لسنا نعرفک، ولست من ولد فاطمه (علیها السلام)، کما قال المشرکون لمحمّد (صلی الله علیه وآله)).(۶)

 

مضمون برخی از روایت های دیگر آنست که اگر مردم بدانند که وقتی امام (علیه السلام) بیاید چه می کند، بیشترشان دوست دارند که او را نبینند به خاطر آن چه که از مخالفین به قتل می رساند. حتی بسیاری از مردم می گویند او از آل محمد (صلی الله علیه وآله) نیست.(۷)

 

۲ ـ مخالفت برخی فقیهان

 

بعضی از فقیهان ودانشمندان، وقتی اعمال امام زمان واقدامات آن حضرت را نمی پسندند با او به مخالفت بر می خیزند:

 

(در روایات قریب به این معنا دارد که بعضی فقهاء عصر با ایشان مخالفت می کنند).(۸)

 

روایتی است طولانی که در بخشی از آن آمده است: (…و یسیر الی الکوفه، فیخرج منها ستّه عشر الفاً من البتریّه، شاکیّن فی السّلاح قرّاء القرآن، فقهاء فی الدّین، قد قرّحوا جباههم، وشمّروا ثیابهم، وعمّهم النّفاق، وکلّهم یقولون: یابن فاطمه، ارجع لاحاجه لنا فیک، فیضع السّیف فیهم علی ظهر النّجف..).(۹)

 

۳ ـ مخالفت برخی از اصحاب قلم

 

پس از ظهور امام واقدام عملی آن حضرت برای از میان برداشتن نشانه های فساد، عده ای از قلم به دستان نیز با او به مخالفت بر می خیزند:

 

(شما بدانید که اگر امام زمان (علیه السلام) حالا بیاید، باز این قلم ها مخالفند با او).(۱۰)

 

البته مخالفین هیچ قدرتی برای مقابله ندارند، در مقابل قدرت بی مثال امام زمان زبون وعاجزند.

 

(در زمان حضرت صاحب (علیه السلام) حکومت واحد می شود قدرت حکومت… عدالت یک عدالت اجتماعی در همه عالم می آید اما نه این که انسان ها بشوند یک انسان دیگر، انسان ها همان ها هستند که یک دسته شان خوبند ویک دسته شان بد، منتها آنهایی که بد هستند دیگر نمی توانند که کارهای خلاف بکنند).(۱۱)

 

ب) اقدامات

 

بخشی دیگر از سخنان امام راحل (علیهم السلام) راجع به اقدامات امام زمان (عجل الله فرجه) است.

 

۱ ـ اجرای احکام اسلام

 

برخی از احکام اسلام به دلیل موانع خارجی تاکنون اجرا نشده وبر زمین مانده است. این قبیل احکام همانند سایر دستورهای دین به دست تواتمند حضرت مهدی (عجل الله فرجه) اجرا خواهد شد. امام خمینی (رحمه الله) حضرت مهدی (عجل الله فرجه) را (قوه ی اجرایی اسلام) می نامد:

 

(ما که از امام مهدی (عجل الله فرجه) که قوه اجرایی اسلام است صحبت می کنیم… این بیچاره ها برای خدمت به اجانب یا نفهمیده تأویل می کنند که فلان گفته است که حضرت مهدی (عجل الله فرجه) تکمیل می کند شریعت را. این بسیار ناگوار است برای ما، ما حضرت مهدی (عجل الله فرجه) را یکی از افرادی می دانیم که تابع اسلام است. تابع پیغمبر اسلام است، لکن تابعی است که نور چشم پیغمبر اسلام است واجرا می کند این مطالبی را که حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه وآله) فرموده است).(۱۲)

 

گرچه مضمون بعضی روایت ها آنست که امام زمان (عجل الله فرجه) با امر جدیدی ظهور می کند،(۱۳) لکن مقصود این نیست که آن جناب دین وشریعت تازه ای (مغایر با شریعت جدش) می آورد، بلکه او همان دین اصیل پیامبر را می آورد. از آن جا که دین رسول خدا در طول زمان ودر گذر ایام دست خوش تغییرها وتحریف هایی شده است وامام همان دین خالص را می آورد، مردم می پندارند که این دین جدید است. در روایت های زیادی آمده است که حضرت مهدی (عجل الله فرجه) همان کاری را می کند که پیامبر کرده است.(۱۴) به سنّت پیامبر عمل می کند وشریعت پیامبر را احیا می نماید:

 

(قال رسول الله (صلی الله علیه وآله): القائم من ولدی اسمه اسمی وکنیته کنیتی وشمائله شمائلی وسنّته سنّتی یقیم النّاس علی ملّتی وشریعتی ویدعوهم الی کتاب الله عزّوجل).(۱۵)

 

محتوای دعوت امام زمان همان کتاب خدا است ومردم را به سنّت وشریعت جدش امر می نماید.

 

۲ ـ نابودی ستم گران

 

یکی از اقدام های مهدی موعود (عجل الله فرجه) آنست که زمین را از ستم گران، گردن کشان، منافقان وحیله گران پاک می کند.

 

(چه مبارک است زادروز ابرمردی که جهان را از شرّ ستمگران ودغلبازان تطهیر می نماید وزمین را پس از آن که ظلم وجور آن را فراگرفته پر از عدل وداد می نماید ومستکبران جهان را سرکوب ومستضعفان جهان را وارثان ارض می نماید..).(۱۶)

 

(چه مسعود ومبارک است روزی که جهان از دغلبازی ها وفتنه انگیزی ها پاک شود… ومنافقان وحیله گران از صحنه خارج شوند… وکاخ های ستم وکنگره های بیداد فرو ریزد… وشیاطین وشیطان صفتان به انزوا گرایند وسازمان های دروغین حقوق بشر از دنیا برچیده شوند..).(۱۷)

 

روایت های فراوانی وارد شده است مبنی بر این که حجه بن الحسن العسکری با دشمنان قتال می کند، کفار ومنافقین را نابود می کند، ناصبی ها (۱۸) را هلاک می کند، از ظالمین انتقام می گیرد و… از جمله این که او با شمشیر قیام می کند: (… والقائم یسیر بالقتل)(۱۹)، زمین را از اهل کفر وانکار پاک می کند: (ولکنّ القائم الّذی یطهّر الله به الارض من اهل الکفر والجحود..)(۲۰)، تا آن جا که دیگر بجز پیروان دین محمد احدی باقی نماند: (ویقتل النّاس حتی لایبقی الاّ دین محمّد (صلی الله علیه وآله)..).(۲۱) وزمین در اختیار صالحان قرار گیرد.(۲۲)

 

۳ ـ محو ظلم وستم وگسترش عدل وداد

 

از اقدام های اساسی آن حجت الهی، حضرت مهدی (عجل الله فرجه) اینست که هر چه ظلم وستم است، با آن مبارزه می کند وبا قدرت خدایی هیچ اثری از آن باقی نمی گذارد; عدل وداد فراگیر می شود ودر حکومت مهدوی به کسی ستم نمی شود:

 

(چه مبارک است زادروز ابر مردی که جهان را از شرّ ستمگران ودغلبازان تطهیر می کند وزمین را پس از آن که ظلم وجور آن را فرا گرفته پر از عدل وداد می نماید… وقلم های ننگین وزبان های نفاق افکن شکسته وبریده شود وسلطان حق تعالى بر عالم پرتو افکن شود).(۲۳)

 

روایت های مربوط به ظلم ستیزی وعدالت گستری حضرت مهدی (عجل الله فرجه) بیش از آنست که بتوان همه ی آن را نقل ویا حتی مأخذ آن را ذکر نمود. فقط به یک روایت اشاره می شود که از رسول گرامی اسلام نقل شده است:

 

(لا تقوم السّاعه حتّی تمتلئ الأرض ظلماً وعدواناً، قال ثمّ یخرج رجلٌ من عترتی او من اهل بیتی یملؤها قسطاً وعدلاً کما ملئت ظلماً وعدواناً).(۲۴)

 

درباره ی این قسمت از سخنان امام خمینی (رحمه الله) دو نکته قابل ذکر است:

 

نکته ی اول) محو ظلم وستم یعنی چه؟

 

در روایت ها روی این مطلب تاکید شده است که در حکومت مهدوی ظلم وستم از بین می رود، مقصود از آن چیست؟ آیا مقصود اینست که هیچ کس ظلم نمی کند وبه حقوق هیچ کس تجاوز نمی شود؟ دیدگاه حضرت امام (رحمه الله) را می توان چنین بیان نمود.

 

از کارگزاران حضرت امام زمان ظلمی صادر نمی شود، چون افراد صالحی هستند. در صورت ظلم، ظالم تحت پی گرد قرار می گیرد ومجازات می شود. جرم وگناه در حکومت امام زمان به حداقل می رسد.

 

پس این گونه نیست که هیچ لغزش وخطایی وجود نداشته باشد.

 

(در زمان حضرت صاحب (علیه السلام) هم که ایشان با تمام قدرت می خواهند عدل را اجرا نمایند، با این ترتیب نمی شود که هیچ کس حتی خلاف پنهانی هم نکند وبالاخره همان ها هم که مخالف هستند حضرت صاحب را شهید می کنند ودر روایات قریب به این معنا دارد که بعضی فقهای عصر با ایشان مخالفت می کنند. پس اینطور نیست که خلاف فلان قاضی یا فلان فرماندار ـ واصولاً بعضی جهات منفی ـ خطری باشد. در زمان حضرت امیر هم قاضی اش وفرماندارش خلاف می کردند، این اجتناب ناپذیر است).(۲۵)

 

(ولهذا می بینید فساد در آن وقت بود وحالا هم هست وتا آخر هم خواهد بود. بله، در زمان حضرت صاحب (علیه السلام) حکومت واحد می شود… امّا نه این که انسان ها بشوند یک انسان دیگر، انسان ها همان ها هستند که یک دسته شان خوبند، یک دسته شان بد، منتها آن هایی که بد هستند دیگر نمی توانند که کارهای خلاف بکنند).(۲۶)

 

(در حکومت عدل بقیه الله هم عدالت جاری می شود. لکن حب های نفسانی در بسیاری از قشرها باقی است وهمان حبّ های نفسانی است که بعضی روایات هست که حضرت مهدی (عجل الله فرجه) را تکفیر می کنند).(۲۷)

 

نکته ی دوم) عدالت در حکومت مهدی (عجل الله فرجه) چگونه است؟

 

همان طور که قبلاً گفته شد، یکی از اقدام های با ارزش امام زمان این است که او عدالت را اجرا می کند. امام خمینی (رحمه الله) در مورد عدالت مورد نظر توضیحاتی دارد. عدالت در زمان امام مهدی (عجل الله فرجه) همان چیزی است که هدف بزرگ انبیا وامامان بوده وآرزوی بر آورده نشده ی آنان است که به دست توان مند آخرین ستاره ی آسمان امامت اجرا می شود:

 

(هر یک از انبیاء که آمدند برای اجرای عدالت آمدند… لکن موفق نشدند… وآن کسی که به این معنا موفق خواهد شد وعدالت را در تمام دنیا اجرا خواهد کرد; نه آن هم این عدالتی که مردم عادی می فهمند که فقط قضیه عدالت در زمین برای رفاه مردم باشد بلکه عدالت در تمام مراتب انسانیت، انسان اگر هر انحرافی پیدا کند، انحراف عملی انحراف روحی، انحراف عقلی، برگرداندن این انحرافات را به معنای خودش این ایجاد عدالت است در انسان، اگر اخلاقش اخلاق منحرفی باشد، از این انحراف وقتی به اعتدال برگردد، این عدالت در او تحقق پیدا کرده است. اگر در عقاید یک انحرافاتی وکجی هایی باشد، برگرداندن آن عقاید کج به یک عقیده صحیح وصراط مستقیم، این ایجاد عدالت است در عقل انسان).(۲۸)

 

بنابراین مراد از عدالت که ره آورد امام عصر (علیه السلام) است فقط برطرف شدن فاصله ی طبقاتی نیست ـ امروزه از کلمه ی عدالت فقط کم شدن فاصله ی بین فقیر وغنی اراده می شود ـ بلکه عدالت به معنای حقیقی کلمه که همان اعتدال در امور است; اعتدال در اخلاق، اقتصاد، عقاید، سیاست و… همان گونه که حضرت امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) در تفسیر عدل فرموده است: (العدل یضع الامور مواضعها).(۲۹)

 

ج) آثار

 

اقدام های اصلاحی حضرت مهدی (عجل الله فرجه) در دوران حکومتش اثرها وبرکت های فراوانی دارد که به برخی از آن ها در سخنان حضرت امام (رحمه الله) اشاره شده است. در زیر به دو مورد اشاره خواهد شد:

 

۱ ـ ریزش برکات الهی

 

یکی از آثار اقدامات آن مصلح کل، حضرت مهدی (عجل الله فرجه) اینست که در دوران حکومت او خدا رحمت وبرکاتش را بر اهل زمین نازل می فرماید. بیان امام راحل (رحمه الله) در این خصوص چنین است:

 

(… پرچم عدالت ورحمت حق تعالى بر بسیط زمین افراشته گردد وتنها قانون عدل اسلامی بر بشریت حاکم شود وکاخ های ستم وکنگره های بیداد فرو ریزد وآن چه غایت بعثت انبیا علیهم صلوه الله وحامیان اولیاء (علیهم السلام) بود تحقق یابد وبرکات حق تعالى بر زمین نازل شود).(۳۰)

 

مستند روایی این مطلب روایت هایی است، از جمله حدیث حضرت علی (علیه السلام) که در بخشی از آن آمده است:

 

(لو قد قام قائمنا لأنزلت السّماء قطرها، ولأخرجت الأرض نباتها).(۳۱)

 

از دیدگاه قرآن کریم گناه، ظلم وستم مهم ترین مانع نزول برکات الهی است ودر طرف دیگر تقوی رمز نزول آن; همان گونه که فرمود: (ولو انّ اهل القری آمنوا واتّقوا لفتحنا علیهم برکات من السّماء والارض).(۳۲)

 

حال که چنین است، وقتی که مهدی موعود (عجل الله فرجه) ظلم وستم را ریشه کن نماید وموانع نزول برکت را برطرف نماید، در این صورت بر اساس همان وعده ی الهی آسمان مأمور می شود ببارد وزمین هم برویاند.

 

۲ ـ برداشته شدن مرزهای جغرافیایی

 

در سایه ی اقدام های اصلاحی امام زمان (علیه السلام) ریشه های اختلاف ودوگانگی از بین می رود وملت های مسلمان تبدیل به امت واحد اسلامی می شوند وحکومت جهانی مهدوی شکل می گیرد. همان طور که امام راحل (رحمه الله) فرمود:

 

(در زمان حضرت صاحب (علیه السلام) حکومت واحد می شود..).(۳۳)

 

(به ما این وعده را داده اند که در یک وقتی که امام زمان سلام الله علیه ظهور کند، این اختلافات از بین می رود وهمه برادروار با هم هستند).(۳۴)

 

یکیازمشکلات اساسی دنیای اسلام اینست که تجزیه وبه کشورهای کوچک مستقلی تبدیل شده است. این تجزیه، تفرقه را نیز به دنبال داشته است. آنان به جای آن که با وحدت، قدرت بزرگی تشکیل دهند ودر مقابل مستکبران بایستند وقدرت آنان را در هم بشکنند، متأسفانه تحت تأثیر مداخله های بیگانگان، تمام امکانات خود را برای تضعیف یکدیگر به کار می گیرند. امّا وقتی که حضرت مهدی (عجل الله فرجه) بیاید، این مرزها برداشته می شود، فرماندهی واحد با بهره گیری از تمام امکانات وبا قدرت الهی بساط ظلم وستم را بر خواهد چید. إن شاء الله تعالى وقد شاء الله تبارک وتعالى.

 

والسّلام على المهدی (عجل الله فرجه) وعلى الخمینی (قدس سره) وعلی أنصارهما وأعوانهما اللّهم تقبّل منّا

 

 

 

 

 

 

 

پاورقى:

 

(۱) (وعد الله الّذین آمنوا منکم وعملوا الصّالحات لیستخلفنّهم فی الارض…) النور: ۲۴ / ۵۵.

 

(۲) (ولن یخلف الله وعده) الحج: ۲۲ / ۴۷. (در همین رابطه مراجعه شود به:خمینی، (امام) سید روح الله، صحیفه نور، ج ۱۹، ص ۱۵۴).

 

(۳) مقصود آیه ی ۵۵ سوره ی شریفه ی نور است وهم چنین آیه ی ۵ سوره ی شریفه ی قصص: (ونرید ان نمنّ علی الذّین استضعفوا فی الارض ونجعلهم ائمه ونجعلهم الوارثین) می باشد.

 

(۴) خمینی، (امام) سید روح الله، صحیفه نور، ج ۱۶، ص ۱۰۵.

 

(۵) القلم: ۶۸ / ۱۵. یعنی: (هرگاه آیه های ما بر او خوانده شود، گوید افسانه های پیشینیان است).

 

(۶) مجمع احادیث الام المهدی (علیه السلام)، (گردآوری)، ج ۵، ص ۴۵۷.

 

(۷) (لو یعلم النّاس ما یصنع القائم اذا خرج لاحبّ اکثرهم الاّیروه ممّا یقتل النّاس… حتّی یقول کثیر من النّاس لیس هذا من آل محمّد، لو کان من آل محمّد لرحم)، (میزان الحکمه، (گردآوری: محمد محمدی ری شهری)، مکتب الاعلام الاسلامی، ۱۳۶۷ ش، ج ۱، ص ۲۹۲، ح ۱۲۳۷).

 

(۸) خمینی، (امام) سید روح الله، صحیفه نور، ج ۱۹، ص ۱۸۱.

 

(۹) الطبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، ص ص ۴۵۶ و۴۵۵.

 

(۱۰) خمینی، (امام) سید روح الله، صحیفه نور، ج ۱۰، ص ۲۷.

 

(۱۱) همان، ج ۲۰، ص ۷۹.

 

(۱۲) پیشین، ج ۱۲، ص ۲۸۶.

 

(۱۳) (ابو خدیجه عن ابی عبدالله (علیه السلام) قال: اذا خرج القائم جاء بامر جدید کما دعا رسول الله فی بدو الاسلام الی امر جدید) (الحرّ العاملی، (الشیخ) محمد بن حسن، اثبات الهداه، ج ۳، ص ۵۵۵، ح ۵۹۶).

 

(۱۴) (… یصنع کما صنع رسول الله (صلی الله علیه وآله)..). (همان، ص ۵۳۹، ح ۴۹۹).

 

(۱۵) پیشین، ص ۴۸۲، ح ۱۹۰.

 

(۱۶) خمینی، (امام) سید روح الله، صحیفه نور، ج ۱۵، ص ۲۲.

 

(۱۷) همان.

 

(۱۸) (…اذا قام القائم عرض الایمان علی کلّ ناصب، فان دخل فیه حقیقه وإلاّ ضرب عنقه..). (معجم احادیث الامام المهدی، (گردآوری)، ج ۳، ص ۳۰۸ والحرّ العاملی، (الشیخ) محمد بن حسن، اثبات الهداه، ج ۳، ص ۴۵۰، ح ۵۸).

 

(۱۹) معجم احادیث الامام المهدی، (گردآوری)، ج ۳، ص ۳۰۳.

 

(۲۰) المجلسی، (العلامه) محمدباقر، بحار الانوار،ج ۵۳، ص ۲۸۳ وبه همین مضمون: الحرّ العاملی، (الشیخ) محمد بن حسن، اثبات الهداه، ج ۳، ص ۴۷۸، ح ۱۷۵.

 

(۲۱) المجلسی، (العلامه) محمدباقر، بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۹۱.

 

(۲۲) الانبیاء: ۲۱ / ۱۰۵: (… انّ الارض یرثها عبادی الصّالحون).

 

(۲۳) خمینی، (امام) سید روح الله، صحیفه نور، ج ۱۵، ص ۲۲.

 

(۲۴) معجم احادیث الامام المهدی، (گردآوری)، ج ۱، ص ۱۰۴، ح ۵۹.

 

(۲۵) خمینی، (امام) سید روح الله، صحیفه نور، ج ۱۹، ص ص ۱۸۱ و۱۸۰.

 

(۲۶) همان، ج ۲۰، ص ۷۹.

 

(۲۷) پیشین، ج ۱۶، ص ۱۰۵.

 

(۲۸) پیشین، ج ۱۳، ص ۲۰۷.

 

(۲۹) نهج البلاغه، (گردآوری: السید الشریف الرضی)، (طبق نسخه ی المعجم المفهرس)، مؤسسه النشر الاسلامی، ح ۴۳۷.

 

(۳۰) خمینی، (امام) سید روح الله، صحیفه نور، ج ۱۵، ص ۲۲.

 

(۳۱) المجلسی، (العلامه) محمد باقر، بحار الانوار،ح۱۰، ص ۱۰۴وبه همین مضمون:الحرّ العاملی، (الشیخ) محمدبن حسن، اثبات الهداه، ج ۳،ص ۵۰۲، ح ۲۹۴.

 

(۳۲) الاعراف: ۷ / ۹۶. یعنی: (واگر مردم شهرها (وآبادی ها) ایمان می آوردند وپرهیزکاری پیشه می کردند، حتماً می گشودیم بر آنان برکت هایی را از آسمان وزمین).

 

(۳۳) خمینی، (امام) سید روح الله، صحیفه نور، ج ۲۰، ص ۷۹.

 

(۳۴) همان، ج ۱۱، ص ۳۱.