چه رابطه ای بین امام حسین(ع) با امام زمان(عج) وجود دارد؟

چه رابطه ای بین امام حسین(ع) با امام زمان(عج) وجود دارد؟

از امام حسین(ع) نه تنها در مورد بشارت به ظهور بلکه روایاتی در مورد علائم ظهور هم آمده است. این بشارتی از امام حسین(ع) در مورد امام زمان(عج)، که در “کمال الدین” “شیخ صدوق” جلد یک که روایات را بر اساس معصومین آورده، نقل شده است.

ظهور منجی موعود یک اعتقاد عمومی در تمامی ادیان است. کتاب های مقدس آسمانی، چه آنها که بخشی یا تمام آنها وجود دارد و چه آنها که منقولاتی از آنان در کتاب های دیگر آمده است، بشارت داده اند که جهان در سیطره ظلم و فساد نمی ماند؛ بلکه جماعت صالحان به امامت “رهبر موعود” عدل و داد را در گیتی حاکم خواهند کرد.

ریشه دار بودن اعتقاد به مهدی و منجی، موجب آماده بودن مردم اعصار گوناگون برای پذیرش و تبعیت وی شده و می شود. از همین رو، این مفهوم موجب سوءاستفاده فریبکاران و شیادانی شده است که در طول تاریخ با ادعاهای دروغین، خود را مهدی یا از یاران او معرفی کردند تا از رهگذر عقیده پاک مردم به نیات آلوده خویش دست یابند. اتفاقاً بسیاری از این مدعیان، در نقشه خود موفق شده و به مقصود خود رسیده اند؛ چه مدعیان کوچکی که اهداف مالی و رمالی داشته اند، و چه مدعیان بزرگی که توانستند با این ادعا حکومت های عریض و طویل یا مذاهب منحرف دیرپا و گسترده ای برای خویش دست و پا کنند. 

همچنین دشمنان اسلام و انسانیت که همواره در ترس از حاکمیت عدل و انسان کامل به سر می برند، از یک سو با ساخته و پرداخته کردن سؤالات و شبهات، تلاش دارند که یا اعتقاد به ظهور منجی را در دل آدمیان سست کنند؛ و از سوی دیگر با تحمیق رسانه ای و ساختن فیلم های سینمایی، چهره ای هولناک از آن مرد الهی بیافرینند!

ارتباط بین قیام عاشورا و نهضت امام زمان(عج) را بسیار است در آیات، روایات، ادعیه، زیارات و تشرفات ارتباط تنگاتنگی بین امام مهدی(عج) و امام حسین(ع) وجود دارد. روایاتی وجود دارد که امام حسین(ع) درباره امام مهدی(عج) بیان کرده است و احادیثی که امام مهدی(عج) برای امام حسین(ع) بیان فرموده است. 

رابطه بین امام زمان(عج) و امام حسین(ع) فقط ما سخن نگفته ایم، بلکه دشمنان ما هم در این مورد فعالیت و اظهار نظر کرده اند. مثلا چهارصد نفر از دانشمندان صهیونیست در “تل آویو” جمع شدند تا ببیند هویت شیعه و انقلاب اسلامی چیست. مجموعه مقالات و سخنرانی های این همایش به عنوان “انقلاب تشیع و مقاومت” چاپ شده است. آنها می گویند: «شیعیان با یاد امام حسین قیام می کنند و با نام امام مهدی قیامشان را حفظ می کنند.» یعنی مهمترین دشمنان ما معتقدند: «هویت شیعه امام حسین(ع) است و آرمانشان امام مهدی(عج) است و باصطلاح دو نگاه سرخ و نگاه سبز دارند».

عاشورا در ظهور ریشه دارد و ریشه ظهور نیز عاشورای امام حسین(ع) است قیام امام حسین(ع) آرمان، هدف و غایت داشت ؛ لذا منتظران امام مهدی(عج) باید عاشورایی باشند؛ و حسینیه ها مهدیه باشد و مهدیه ها حسینیه. ما که به عشق امام حسین(ع) به سر و سینه می زنیم باید با دست دیگر تمنای فرج داشته باشیم. با یک چشم در رثای سیدالشهداء(ع) گریه می کنیم و با چشم دیگر ندبه خوان امام زمان(عج) هستیم.

امام زمان(عج) خوانخواه امام حسین(ع) است امام مهدی(عج) منتقم همه خونهایی است که به ناحق ریخته شده و منتقم تمام ظلم های است که در عالم صورت گرفته است؛ حتی ظلم قابیل به هابیل. وقتی که حق نمایان شود و امام مهدی(عج) سراسر هستی را به قرب خدا بکشاند در این صورت پاسخ دندان شکنی به تمام ظلم های انباشته در طول تاریخ داده است. اهل باطل دست به دست هم داده اند تا حق نمایان نشود؛ ولی امام مهدی(عج) حق و حقیقت را به تمام هستی ارزانی خواهد داشت.

رجعت شهدای کربلا امام صادق(ع) می فرماید: «رجعت عمومی نیست؛ بلکه دو گروه ــ سران خیر و سران شر ــ برخواهند گشت». یعنی امام حسین(ع) و یارانش بر می گردند و یزید، شمر و عمر بن سعد نیز بر می گردند. ظالمان و مؤمنان برجسته طول تاریخ رجعت می کنند. در ادعیه و زیارت هایی که در مورد امام حسین(ع) است نیز می خوانیم: «بایابکم موقن» یعنی ما به بازگشت شما ایمان داریم. در زیارت نامه قمر بنی هاشم و شهدای کربلا هم آمده است که «برجعتکم مقر» یعنی به بازگشت شما اقرار داریم. 

 آیا می توان بین مباحث عاشورا و مباحث مهدویت ارتباطی برقرار کرد؟

پس آیاتی در قرآن وجود دارد که امام حسین(ع) تأویل به امام مهدی(عج) دارد. از طرف دیگر آیاتی داریم که امام مهدی(عج) آنها را درباره امام حسین(ع) تفسیر کرده است. از حضرت حجت(عج) درباره آیه اول سوره مریم «کهیعص» سوال کردند ایشان این آیه را در رابطه با امام حسین(ع) تعبیرکردند که به قضیه کربلا اشاره دارد.

از طرف دیگر آیات دیگری داریم که ائمه(ع) فرموده اند که منظور از این آیات، امام حسین(ع) و امام مهدی(عج) است. مثل این آیه ای که در سوره اسراء آمده که «وَ مَنْ قُتِلَ مَظْلُوماً فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِیِّهِ سُلْطاناً فَلا یُسْرِفْ فِی الْقَتْلِ إِنَّهُ کانَ مَنْصُورا» امام زمان(عج) می فرماید «مظلوم» امام حسین(ع) است که به شهادت رسیده است. «فَقَدْ جَعَلْنا لِوَلِیِّهِ سُلْطاناً» و خداوند نمی گذارد خون ایشان هدر رود و منتقمی خواهد آمد. «مظلوم» در آیه امام حسین(ع) و «منصور» امام مهدی(عج) است.

روایاتی داریم که امام حسین(ع) درباره امام مهدی(عج) بیان کرده است و احادیثی که امام مهدی(عج) برای امام حسین(ع) بیان فرموده است. پس در احادیث هم دلدادگی عجیبی بین این دو امام می بینیم. ۳۰۰ روایت داریم که امام مهدی(عج) از نسل، ذریه و صلب و تبار سید الشهداء است.

در ادعیه و زیارات هر دعایی که برای امامی وجود دارد ذکر امامی دیگر شکوفا می شود. برای نمونه روز سوم شعبان روز تولد امام حسین(ع) است، صحبت از امام مهدی(ع) می شود. و در مفاتیح است که زمانی که به همدیگر تبریک می گوییم، امام زمان(عج) را یاد کنیم. اعمال شب نیمه شعبان از اعمال شب های قدر هم بیشتر است. ولی با فضیلت ترین این اعمال، زیارت سیدالشهداء(ع) است. در زیارت عاشورا دو جا از امام مهدی(عج) یاد شده است است. یاد هر امامی در هر زیارتی می آید یاد امام دیگر شکوفا می شود. پس معلوم می شود ارتباط تنگاتنگی وجود دارد. در عبارات دعای ندبه «این الحسن و این الحسین»، «این الطالب بدم المقتول بکربلا» صحبت از امام حسین(ع) است. در تشرفات هم زیاد داریم که عنایت امام مهدی(عج) به مجالس سید الشهدا(ع) وجود دارد. علامه امینی در کتاب الغدیر جلد هفت صفحه ۱۴ می گوید: «مشهور میان ما شیعیان این است که در هر مجلس و محفلی قصیده “ابن عرندس” خوانده شود امام مهدی(عج) به آن مجلس توجه دارد.» قصیده ابن عرندس قصیده ای است که در رثای اباعبدالله(ع) است و نمونه هایی از تشرفات در این باره نقل شده است.

در مورد رابطه بین امام زمان(عج) و امام حسین(ع) فقط ما سخن نگفته ایم، بلکه دشمنان ما هم در این مورد اظهار نظر کرده اند. چهارصد نفر از دانشمندان صهیونیست در “تل آویو” جمع شدند تا ببیند هویت شیعه و انقلاب اسلامی چیست. و مجموعه مقالات آنها به عنوان “انقلاب تشیع و مقاومت” چاپ شده است. آنها می گویند: «شیعیان با یاد امام حسین(ع) قیام می کنند و با یاد امام زمان(عج) قیام شا ن را حفظ می کنند.» یعنی مهمترین دشمنان ما معتقدند: «هویت شیعه امام حسین(ع) است و آرمانشان امام مهدی(عج) است و دو نگاه سرخ و نگاه سبز دارند.» امام خمینی(ره) فرموده اند: «این محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است.» مردم را یاد عاشورا به خیابان ها کشاند و پیروز شدند و دیگر نمی شود آنها را شکست داد. به خاطر اینکه انقلاب اسلامی مقیاس کوچکی از جامعه جهانی امام زمان(عج) است و ما باید پرچم را به دست صاحب اصلی انقلاب بسپاریم و ما زمینه ساز حکومتی دیگر هستیم. این شیعه در هر کجای جهان باشد ـ مثل “سید حسن نصرالله” و “آیت الله سیستانی” ـ با ظلم نمی سازد. هر شیعه ای که در هر جای جهان باشد با یاد امام حسین(ع) زیر بار ظلم نمی رود. شیعه قیام می کند و از طرف دیگر مانند برخی از انقلاب ها خود فروخته نشده و به انحراف کشیده نمی شود. چون یک آرمان بزرگی برای شیعه وجود دارد و آن ظهور حضرت بقیه الله(عج) است این حرف دشمنان ماست. «چه خوش آید که سر دلبران، گفته آید در حدیث دیگران» دشمنان ما اقرار و اعتراف به پیوند قضیه عاشورا و انتظار دارند.

 از امام حسین(ع) نه تنها در مورد بشارت به ظهور بلکه روایاتی در مورد علائم ظهور هم آمده است. امام حسین(ع) می فرماید: نهمین نفر از فرزندان من می آید او امام قائم بر حق است،  این بشارتی از امام حسین(ع) در مورد امام زمان(عج)، که در “کمال الدین” “شیخ صدوق” جلد یک که روایات را بر اساس معصومین آورده، نقل شده است. یا در حدیثی دیگر امام حسین(ع) می فرماید: امام حسین(ع) می فرماید: من از زبان جدم پیامبر(ص) شنیدم که اگر از دنیا یک روز باقی نماند، فردی از صُلب تو می آید و جهان را پر از عدل و داد می کند. این روایت از امام حسین(ع) اشاره به ظهور امام مهدی(عج) دارد. روایتی داریم که امام حسین(عج) در شب عاشورا در جمع یاران خود می فرماید: «من از پیامبر(ص) شنیدم که تو در سرزمین طف کشته می شوی. خوشا به حال کسانی که تو را یاری می کنند اینها افرادی هستند که بعد از زمان ظهور، رجعت می کنند و فرزند تو را هم یاری می کنند.»

در شب بسیار سرنوشت ساز عاشورا امام حسین(ع) به ظهور امام مهدی(عج) بشارت می دهد. یعنی کاری که امام حسین(ع) انجام داده است ادامه پیدا می کند و دستاورد کار امام حسین(ع) در عصر ظهور آشکار می شود. در روایات آمده است که شعار یاران امام مهدی(عج) “یالثارارت الحسین(ع)” است. خطی که سید الشهداء(ع) در عالم ترسیم کرده است تا روز ظهور ادامه پیدا می کند. به عبارت دیگر پشتوانه مباحث فرهنگی همین مباحثی است که برای عاشورا مطرح می کنیم. عاشورا در ظهور ریشه دارد و ریشه ظهور، عاشورای امام حسین(ع) است. و عاشورای امام حسین(ع) آرمان، هدف و غایت دارد و آن ظهور امام مهدی(ع) است. منتظران امام مهدی(عج) عاشورایی هستند. حسینیه ها باید مهدیه باشد و مهدیه ها باید حسینیه باشد. مسا که به عشق امام حسین(ع) به سر و سینه می زنیم باید با دست دیگر تمنای فرج داشته باشیم. با یک چشم در رثای سیدالشهداء(ع) گریه می کنیم و با چشم دیگر ندبه خوان امام زمان(عج) هستیم.

ــ یعنی امام مهدی(عج) منتقم همه خونهایی است که به ناحق ریخته شده و منتقم تمام ظلم های است که در عالم صورت گرفته شده است؛ حتی اگر ظلمی توسط قابیل به هابیل شده باشد. امام مهدی(عج) پاسخ دهنده تمام ظلم هایی است که به بشریت شده است. یعنی وقتی که حق نمایان شود و امام مهدی(عج) سراسر هستی را به قرب خدا بکشاند در این صورت پاسخ دندان شکنی به تمام ظلم های انباشته در طول تاریخ داده است. اهل باطل دست به دست هم داده اند تا حق نمایان نشود ولی امام مهدی(عج) حق و حقیقت را به تمام هستی ارزانی خواهد داشت.

“هروی” به امام رضا(ع) عرض می کند: «از امام صادق(ع) روایتی وجود دارد که هرگاه قائم قیام کند بازماندگان قاتلان سیدالشهداء(ع) را به کیفر پدرانشان می کشد. در حالی که درقرآن می خوانیم: «لا تَزِرُ وازِرَهٌ وِزْرَ أُخْرى». به عبارت دیگر؛ هیچ کس بار گناه دیگرى را به دوش نمى‏کشد.» کسی در قم خطایی کرده در شیراز گردن یک نفر دیگر را نمیزنند! یک عده امام حسین(ع) را مظلومانه به شهادت رساندند در عصر ظهور که فاصله زمانی زیاد است امام مهدی(عج) فرزندان آنها را بکشد؟ این طبیعی نیست. چرا گناه پدران را گردن آنها می اندازید؟ امام رضا(ع) فرمود: «آنچه که بیان کردی از قرآن و روایات اجداد ما کاملا صحیح است. ولی در عصر ظهور افرادی وجود دارند که راضی به فعل آباء و اجدادشان هستند و امام زمان(عج) با آنها نبرد خواهد کرد.» امروزه گروه داعش مصداق این حدیث است. داعشی ها در سوریه می گویند: «غایت آرزوی ما این است که مجسمه معاویه را در میادین سوریه درست کنیم در حالی که سر بریده اباعبدالله(ع) در دست اوست و از سر اباعبدالله(ع) خون می چکد.» الان هم افرادی هستند که راضی به فعل یزید هستند. آیا داعشی ها راضی به فعل آباء و اجداد خودشان یعنی بنی امیه نیستند؟ اگر هستند امام زمان(عج) در عصر ظهور با آنها برخورد می کند. در نتیجه؛ این دو معنی را می توانیم برای این روایات بیان کنیم که؛ دشمنان اهل بیت(ع) رجعت می کنند، رجعت حق است و ما از اصل خود دست نمی کشیم. و با توجه به روایت امام رضا(ع) که در علل الشرایع و عیون اخبار الرضا آمده است، افرادی که به افعال یزید و شمر راضی بودند امام با آنها برخورد خواهد کرد.

ــ درگیری را برای امام مهدی(عج) قائل نیستیم، امروزه جنگ نرم، فضای سایبری و پدافند غیر عامل مطرح است. مگر چقدر مسلمان داریم که با این مسلمانان امام زمان(عج) با جهان کفر مبارزه کند. مد نظر ما باید باشد که جنگ در حکومت مهدی(عج) به صورت بسیار کم و اقل است. امام مهدی(عج) امام شرق و غرب عالم است و امام جغرافیای خاص نیست. وقتی حضرت عیسی پشت سر امام مهدی(عج) نماز بخواند و به مسیحیان عالم بگوید: «شما که منتظر آمدن من بودید امام من، این آقا است» همه به این سمت خواهند آمد

تمام روایات عصر ظهور در خاورمیانه مطرح می شود. به خاطر اینکه این منطقه حساسیت دارد و از لحاظ ژئوپولوتیک مهم است. ما معتقدیم امام مهدی(ع) می آید و با همه انسان ها کار دارد. امام مهدی(عج) نمی آید که به اختلافات شیعه و سنی دامن بزند. او می آید که «لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّه». امام صادق(ع) می فرماید در سه جای قرآن این آیه آمده است و او می آید که دین اسلام بر جهان و بر همه ادیان غلبه کند.

امروزه باید دشمن را بشناسیم و بصیرت داشته باشیم. من باید در هیئت خود بگویم که صهیونیست ها بزرگترین دشمنان امام مهدی(عج) هستند. دشمن زمان را باید شناخت. انسان اگر عاشورا را مقید و محدود بکند نمی تواند یک منتظر واقعی باشد. امام حسین(ع) می خواهد که ما درس عاشورا را برای امروز و فردای خود فرا بگیریم تا با ظلم نسازیم، دشمنانمان را بشناسیم و اماممان را بشناسیم. اگر جایگاه حجت خدا را نشناسیم مثل این است که شمری که امام را می شناخت می آید و روی سینه حضرت قرار می گیرد. باید از این مجالس و از این فرصت ها تمام افراد خصوصا مسئولین هیئت ها برای معرفی امام زمان(عج) بهره برداری کنند و دشمن اصلی اهل بیت(ع) که امروزه صهیونیت ها هستند را بشناسند.

در زیارت عاشورا نام امام زمان(عج) در دو جا یاد شده است؟

ــ زیارت عاشورا حدیث قدسی است. در روز عید غدیر زمانی که پیامبر(ص)، امام علی(ع) را معرفی می کند ۱۹ فراز آن، درباره مهدی(عج) است. اینها حلقه های متصل به هم هستند. شیعه امام دارد. آرمان و اهداف سید الشهداء(ع) که در زیارت عاشورا منعکس شده با بحث ظهور پیوند خورده است. ما اهداف امام حسین(ع) را آنقدر ادامه دار می بینیم که می گوییم «ان یرزقنی طلب ثارک مع امام منصور». یعنی خطاب به امام حسین(ع) عرض می کنیم: کسی با اهداف شما می آید و انتقام خون به ناحق ریخته شما را می گیرد، پاسخگوی دعوت شماست و ما دوست داریم تا در این صحنه باشیم. امام مهدی(عج) خطاب به امام حسین(ع) می فرماید: «لَئِن اَخَّّرتَنِی اَلدُّهُورُ وَ عاقَنی عَن نَصرِکَ المَقدُور لَاَبکِینَّکَ صَباحَاً وَ مَساءَ» ای جد غریبم؛ اگر زمانه مرا به تأخیر انداخت و در رکاب شما نبودم، هر صبح و شام در رثای شما خون گریه می کنم. پس ما باید این فرهنگ را از امام زمان(عج) یاد بگیریم. صبح و شام امام زمان(عج)، امام حسین(ع) است. ما اگر محرم و صفر به یاد امام حسین(ع) می افتیم امام مهدی(عج) کسی است که صبح و غروب تمام طول سال ایشان، امام حسین(ع) است.

رجعت امام حسین(ع)

ــ در روایات آمده است که اولین امامی که رجعت خواهد کرد امام حسین(ع) است و زمانی که امام زمان(عج) شهید شد مراسم غسل، کفن و دفن امام مهدی(عج) توسط ایشان انجام می گیرد. امام حسین(ع) و ائمه(ع) رجعت کرده و راه قیام و انقلاب امام مهدی(عج) را ادامه می دهند و همان دستاوردها تا زمان قیامت وجود دارد. خداوند هدف وغرضی در خلقت دارد که در عصر ظهور محقق می شود. مقدمه نباید از ذی المقدمه طولانی باشد. از اول عالم تا امروز بشر چنین هدفی را ندیده است. حالا که به چنین هدفی رسیده، قیامت بر پا شود؟! لذا زمانی که امام مهدی(عج) ظهور کند بعد از ایشان، ائمه معصومین(ع) ادامه دهنده همان حکومت هستند. و ما معتقدیم از زمان ظهور تا قیامت فاصله بسیار طولانی خواهد شد. چون تازه عمر زمین شروع شده، حیات واقعی با ظهور مهدی(عج) محقق شده است و بشر تازه طعم زندگی را می چشد. به همین خاطر فاصله قیامت تا ظهور طولانی خواهد بود. در روایات آمده است که امام حسین(ع) ۳۰۰ سال حکومت می کند. این حکومت ادامه پیدا می کند، همه هستی بهره مند می شوند تا به قرب خدا برسند. و زمانی که خدا اراده کند قیامت برپا خواهد شد. و عالم به مرحله بعد می رود.

استاد فؤادیان